Özet

Aromaterapi, tamamlayıcı tıp uygulamaları arasında çeşitli hastalıkları önlemek ve tedavi etmek amacıyla terapötik ajanlar olarak uçucu yağları kullanan terapilerden biridir. Uçucu yağlar, aromatik bitkilerin çeşitli kısımlarından genellikle distilasyon yöntemi elde edilen sekonder metabolitlerdir. Fiziksel ve psikolojik düzeyde vücudun doğal dengesini korumak ve onarmak için, etkisini koku duyusu yani inhalasyon ve bununla birlikte masaj, kompres ve banyo uygulamaları ile göstermektedir. Aromaterapi eski Mısır Uygarlığı’na kadar uzanan yaklaşık 6000 yıllık bir geçmişe sahiptir. Aromaterapide kullanılan her bir uçucu yağın kendine has kokusu ve tedavi edici özelliği vardır. Uçucu yağlar, anksiyete, depresyon, dikkat ve konsantrasyon problemleri, uykusuzluk gibi psikolojik rahatsızlıklar, sindirim problemleri, baş ağrısı, kas ve eklem ağrıları, solunum yolu enfeksiyonları, yara, yanık, alopesi, egzema ve diğer bazı cilt rahatsızlıkları gibi çok sayıda hastalıkların tedavisinde çeşitli kombinasyonlarda kullanılmaktadır. Aromaterapide kullanılan uçucu yağlardan antiviral ve antimikrobiyal özellikleri taşıyanlara çay ağacı ve ökaliptus uçucu yağları; anksiyete, depresyon, uykusuzluk problemleri ve konsantrasyon artışı için tıbbi papatya, lavanta, limon ve gül uçucu yağları, astım ve nefes darlığında günlük uçucu yağı, migrende ise tıbbi nane uçucu yağı örnek verilebilir. Uçucu yağlar, genellikle, minimum yan etkileri ile kullanımı güvenli kabul edilen sekonder metabolitlerdir. Ancak aromaterapi uygulamaları haricen gerçekleştirilmekte olup uçucu yağlar bu terapi biçiminde dahilen kullanılmazlar. Bu çalışma ile günümüz sağlık hizmetlerinde, aromaterapi uygulamalarında en çok kullanılan uçucu yağlar ve özellikleri derlenmiştir.